ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ
30 Δεκεμβρίου 1986
Μαρία Μαραγκού
Όταν το περιβάλλον εμπνέει
Αρχαιολατρικός χαρακτήρας
Περιβάλλον δημιουργεί ο Χρίστος Τζίβελος στην «Μέδουσα», αξιοποιώντας ολόκληρο τον χώρο, σε μια αρχαιολατρικού χαρακτήρα συνύπαρξη μέτρου και απλότητας.
Η γη, αντικαθίσταται από εκατοντάδες στρωμένα τούβλα, υλικό που περιέχει το χώμα και φωτίζεται από κέρινες μπάλες που παράγουν το φως.
Το τούβλο κι οι μικροί γλυπτοί ήλιοι, σύμβολα ζωής, χρησιμοποιούνται από τον καλλιτέχνη για ένα αποτέλεσμα απλά προερχόμενο, από σύνθετη σκέψη.
Οι καταβολές του περιβάλλοντος που έθρεψε τον Τζίβελο, νοηματικές, ιδεατές και φυσικές δίνουν το στίγμα τους. Ανάγκη του καλλιτέχνη να «μιλήσει» γι’ αυτές έστω και υπαινικτικά, ανάγκη να δημιουργήσει, πέρα από την ήδη χρησιμοποιημένη γλώσσα των έτοιμων λύσεων.
Το περιβάλλον του Τζίβελου μας έφερε στο νου το άλλο περιβάλλον, που δημιούργησε στην τελευταία Μπιεννάλε της Βενετίας ο Ιζαμόν Νογκούσι, Γιαπωνέζος εκείνος, αφού δάμασε σε όγκους εξαίσιους την πέτρα και το μέταλλο, επέστρεψε στα φανάρια της πατρίδας του, τα οποία σκόρπισε με σοφία και μέτρο στο αμερικάνικο περίπτερο.
Ακριβώς αυτή η αίσθηση του μέτρου και η ποίηση του κλεισμένο «ήλιου» κοινό στοιχείο σ’ αυτές τις δύο δουλειές – μας δημιούργησε τον συνειρμό της στιγμιαίας ταύτισης του μεγάλου Ιάπωνα και του νεώτατου Έλληνα. Σε άλλα τολμήματα του είδους δεν θα εμπέσουμε – εξάλλου για συνειρμό μιλάμε – αφού ο Τζίβελος βρίσκεται στην αρχή και όχι στην κατάληξη μιας έρευνας. Η αρχή αυτή πάντως δίνει περιθώρια να χαρακτηριστεί ως ώριμη και φιλόδοξα απλή, τόσο που να ενέχει όνειρα και προσδοκίες για το μέλλον.
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
Δεκέμβριος 1986
Ντόρα Ηλιοπούλου Ρογκάν
Ματιές στις εκθέσεις
Εντυπωσιακό και στην ουσία υποβλητικό είναι το περιβάλλον που υλοποίησε ο Χ. Τζίβελος στην Αίθουσα Τέχνης Μέδουσα. Με κύριες συνισταμένες, το τούβλο, το κερί, το φως, κατορθώνει μέσα από μιαν υπερβατική διεργασία να μεταλλάξει την ταυτότητα των επιμέρους υλικών και να δημιουργήσει μια πλούσια σε υπαινιγμούς ατμόσφαιρα. Χάρη στην τοποθέτηση των γλυπτών από κερί και τον υποβλητικό τους φωτισμό, τις αναμεταξύ τους αποστάσεις, την οπτική γωνία με την οποία το καθένα προσλαμβάνεται από τον θεατή, και τέλος, την εντύπωση που δημιουργείται γενικά, ο επισκέπτης αισθάνεται ότι γίνεται κοινωνός μιας ιδιόρρυθμης σε ύφος και σε υφή μυσταγωγίας.
Ήδη, με την πρώτη του αυτή ατομική έκθεση ο Τζίβελος αποδεικνύει ότι έχει κατακτήσει την ωριμότητα στην έκφραση του προσωπικού του οράματος καθώς και την ικανότητα να πείθει με αυτό τους άλλους.
