ΒΗΜΑ
5 Δεκεμβρίου 1981
Έφη Αδρεάδη
Ατομικές παρουσιάσεις – προσωπικές μαρτυρίες
Μια πληθώρα από ατομικές παρουσιάσεις αυτή τη βδομάδα σε πολλές γκαλερί της πόλης έχουν γενικό ή ειδικό ενδιαφέρον μια που ή αναφέρονται αναδρομικά σε κι όλας γνωστά έργα ή παρουσιάζουν δοκιμές σε νέες περιοχές.
Σε αρκετές απ’ αυτές τις παρουσιάσεις παίζει ρόλο η φωτογραφία και οι τεχνικές της που όπως πολλές φορές έχει σημειώσει αυτή η στήλη, συμβάλλει στις μέρες μας όλο και περισσότερο πότε δίνοντας λύση στην ανάγκη της «εικόνας», πότε κατορθώνοντας να γίνει ο μεσάζων ανάμεσα στον καλλιτέχνη και στον γύρω κόσμο, αλλά και στις δικές του νοηματικές αναζητήσεις. Σ’ αυτή την τελευταία κατηγορία βρίσκεται και το έργο του Άρη Προδρομίδη στην «Μέδουσα». Από την πρώτη του παρουσίαση στο Ζάππειο στην έκθεση «Περιβάλλον, Χώρος, Δράση» αλλά και τώρα είναι σαφής η έγνοια του Προδρομίδη να δημιουργήσει «περιβάλλον».
Βάζει τον θεατή να περιδιαβάσει για να γνωρίσει την ανέλιξη μιας βασικής ιδέας που ξεκινάει από τις «Αναμορφώσεις», όπως τις ονομάζει, του υλικού της φωτογραφίας σε σχέση πρώτα με νοηματικούς ή αριθμητικούς λογισμούς, έπειτα με την μεγεθυμένη απλωμένη στο χώρο, εικόνα και τέλος με την χρησιμοποίησή του σ’ έναν εκφραστικό «διάλογο» με την φιλμαρισμένη «αυτοπροσωπογραφία» του. Σ΄ αυτήν ο Προδρομίδης προσπαθεί να δώσει την αίσθηση των «ατελείωτων» χειρισμών που επιδέχεται η εικόνα, εδώ το αλλοιωμένο πολλές φορές διαλυμένο είδωλο.
Σε μια εποχή που χαρακτηρίζεται από την ανάγκη του καλλιτέχνη για ένα «προσωπικό ύφος» ακόμα πολλές φορές μιας αναγνωρίσιμης «μανιέρας», ο Προδρομίδης αντίθετα, απ’ ότι τουλάχιστον βλέπουμε, χρησιμοποιεί ιδέες κι όλας οικείες από πειράματα άλλων ή τρόπους κι όλας δοκιμασμένους με ανάλογες πολλές φορές ακόμα και στο δικό μας χώρο τεχνικές (παράδειγμα οι «Αναπλάσεις» του Κεσσανλή). Τους δίνει όμως μια άλλη ατμόσφαιρα στην οποία συντείνουν στοιχεία όπως μια καθαρότητα «γραφής», μια διαύγεια στους χειρισμούς των υλικών που καταλήγουν σε μια σχεδόν «κλινική» παρουσία και που τελικά είναι προσωπική, έτσι ώστε η π.χ. σύμπτωσή του με τον Κεσσανλή είναι και πάλι μια δίοδος προς την ζωγραφική εικόνα ενώ στον Προδρομίδη ένα εκφραστικό εργαλείο στην επαφή του με την κοινωνική φύση της εικόνας. Έτσι λοιπόν, όπως και στο Ζάππειο οι κι όλας γνωστές πολλές φορές ιδέες γίνονται μαρτυρίες μιας δική του ανέλιξης και συμπεριφοράς και φυσικά γι’ αυτό ενδιαφέρουσες.
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ
6 Δεκεμβρίου 1981
Βεατρίκη Σπηλιάδη
Αναμορφώσεις
Επιλέγοντας σαν κύριο μέσο τη φωτογραφία, ο Άρης Προδρομίδης, καλλιτέχνης, αρχιτέκτων που ζει κι εργάζεται στη Θεσσαλονίκη, παρουσιάζει δουλειά του σε Περιβάλλον και βίντεο στην αίθουσα τέχνης Μέδουσα. Το φωτογραφικό πορτραίτο με επεξεργασία εργαστηριακή αναμορφώνεται, δηλαδή αλλοιώνεται ή αποκτά μια άλλη μορφή. Ξεκινώντας από τη μικρή φωτογραφία ταυτότητας και τις αναμορφώσεις της, ο καλλιτέχνης μεγεθύνει υπερβολικά μια μορφή αναπτυγμένη σε παραλληλόγραμμα κομμάτια ενός παζλ. Η σύνθεση γίνεται από τον καλλιτέχνη κάθε φορά με μια Περφόρμανς, όπου ο προβολέας ρίχνει εναλλακτικά δεσμίδες από χρωματιστό φως πάνω στον καλλιτέχνη και το έργο του.
Η αυστηρότητα και ο ρυθμός που έχει τόσο η διαδικασία παραγωγής, όσο και το τελικό Περιβάλλον και η Δράση αποτυπώνονται σε βίντεο που όμως δεν είναι απλά η καταγραφή της Δράσης, αλλά μια αναμόρφωση εν τω γίγνεσθαι μια ιστορία διάλυσης του ανθρώπινου προσώπου.
Τα αναμορφωμένα φωτογραφικά πορτραίτα του Προδρομίδη θυμίζουν τα ζωγραφική του Νίκου Κεσσανλή αν και οι πηγές της αναμόρφωσης βρίσκονται πολύ βαθιά στην ιστορία της τέχνης όπως παρατηρεί η κριτικός Έφη Στρούζα που προλογίζει την έκθεση.
Εκείνο όμως που διαφοροποιεί αυτή τη δουλειά απ’ όλους τους εικαστικούς προδρόμους της είναι το βίντεο. Πρόκειται για μια πραγματική δημιουργία στη νέα και με πολλές απαιτήσεις γλώσσα του βίντεο όπου μέσα από την οπτική αναμόρφωση του ανθρώπινου προσώπου αναδύεται η αλληγορία για τη διάλυση της προσωπικότητας και την αναμόρφωσή της, κάτω από συνθήκες καταπίεσης και αυταρχίας.
