Γλυπτική – Μέδουσα+1 Αίθουσα Τέχνης, 06/05/1993 – 29/05/1993

Την Πέμπτη 6 Μαίου, στην Μέδουσα + 1 Αίθουσα Τέχνης, θα γίνουν τα εγκαίνια της πρώτης έκθεσης της Λίνας Μπέμπη.

Η Λίνα Μπέμπη γεννήθηκε στην Αθήνα το 1957. Σπούδασε στην ΑΣΚΤ αρχικά χαρακτική και στη συνέχεια ζωγραφική με τον Δ. Κοκκινίδη (1977-1985).

Θα παρουσιάσει μια σειρά κατασκευών, κυρίως μικρών διαστάσεων. Αποτελούνται, οι περισσότερες από κουτιά ξύλινα ή μεταλλικά, τα οποία έχει βρει κατά καιρούς πεταμένα στο δρόμο, με φανερά τα σημάδια της προηγούμενης χρήσης τους. Μέσα σ’ αυτά φιγούρες από κερί, σε συνδυασμό με άλλα υλικά όπως ξύλο, σύρμα, σπάγγο ή και κομμάτια από παλιά παιχνίδια, διηγούνται σκηνές από μνήμες και όνειρα, όχι αποκλειστικά δικά της.

Δουλεύοντας έχει σαν στόχο την επιστροφή στην εποχή πριν την εκλογίκευση, όταν το συναίσθημα έχει την ίδια βαρύτητα με τον περιβάλλοντα κόσμο, όπου τα αντικείμενα έχουν ιδιότητες προστατευτικές, καθόλα υπαρκτές.
Αφήνει τα υλικά της να την οδηγήσουν σ’ αυτή την κατεύθυνση, ελπίζοντας σε δρόμο καθαρό και σε συνταξιδιώτες.

Διάρκεια έκθεσης 6 Μαίου – 29 Μαίου 1993

Μεσημβρινή 26/5/93

Όλγα Μπατή

Ένα εικαστικό παιχνίδι χωρίς τέλος είναι αυτό που στοιχειοθετεί τη δουλειά της Λίνας Μπέμπη. Ίσως βά¬σει αυτού του παιχνιδιού θα μπορού¬σε κανείς να την αποκαλέσει δημιουρ¬γό του απρόοπτου, αν δεν ανακάλυ¬πτε ότι αυτό το απρόοπτο ή τυχαίο το οποίο υπάρχει πάνω στα κέρινα ομοιώματα της, πάνω στις κούκλες και τους ανθρώπινους σκελετούς της, δεν είναι παρά η έκφραση των δικών του ονείρων. Δεν είναι παρά η αναφο¬ρά σε κάποιες στιγμές από το παρελ¬θόν, σε κάποιες μνήμες μοναδικές από τα παιδικά χρόνια, τότε που τα όρια ανάμεσα στο μύθο και την πραγ¬ματικότητα ήταν εντελώς δυσδιάκρι¬τα.
Η Λίνα Μπέμπη παίζει το δικό της φετιχιστικό παιχνίδι με αρκετή μαε¬στρία. Παίζει με ανθρώπινα κορμιά από κερί, υλικό που λιώνει και οδηγεί σε εκφραστικές παραμορφώσεις, με σκελετούς ζωγραφισμένους πάνω σε μουσαμά με κούκλες που ζουν το δι¬κό τους εφιάλτη στα πλαίσια ενός πί¬νακα από γραφίτη και ξύλο, με κου¬τιά της Πανδώρας μέσα από τα οποία ξεπροβάλλουν όλες οι αρνητικά φορ¬τισμένες δυνάμεις του νου και τέλος, με γλυπτά και χρώματα που υλο¬ποιούν τις παραισθήσεις ενός ειδικού κόσμου. Του κόσμου μέσα στον οποίο ζει ένας καλλιτέχνης και εικονογρα¬φεί τις μνήμες του.
Ίσως το παιχνίδι της Μπέμπη να εί¬ναι δύσκολο. Ίσως οι φιγούρες της που κινούνται σ’ ένα κιβωτιόσχημο και ειδικά επεξεργασμένο περιβάλ¬λον να προκαλούν κάποια ψυχική δυ¬σφορία, να δημιουργούν εκείνα τα μα¬γνητικά πεδία πάνω στα οποία συναντιώνται θετικές και αρνητικές μνήμες και σκέψεις αλλά η δουλειά της είναι σίγουρα ενδιαφέρουσα. Είναι μια δουλειά αποτέλεσμα ειδικής διαδικα¬σίας της φαντασίας που ψάχνει για αναφορές μέσα στο μύθο των πραγ¬μάτων. Σύγχρονα δεν προσπαθεί να ξεπεράσει μέσα από τα φθαρτά υλι¬κά όπως το κερί τη γήινη υπόσταση αυτών των πραγμάτων και να προχω¬ρήσει σε άλλες σφαίρες, στις σφαίρες της μεταφυσικής. Βέβαια αυτή είναι η πρώτη ατομική έκθεση της Μπέμπη.
Αλλά η παρουσία της στην γκαλερί «Μέδουσα + 1» είναι παρουσία η οποία, αν μη τι άλλο, δίνει το μέτρο μιας δουλειάς πρωτότυπης. Η οποία ανεξαρτοποιείται χρησιμοποιώντας τα δικά της είδωλα, θραύσματα ενός κόσμου φθαρτού που με τον αυθορ¬μητισμό του «παιχνιδιού» μετατρέπε¬ται σ’ ένα κόσμο εικαστικά προκλητι¬κό. Μα τι μπορεί ακριβώς να προκα¬λέσει; Ίσως λέμε τον ίδιο τον καλλιτέχνη και τη δυνατότητα του αν¬τοχής μέσα στο χρόνο. Και απ’ ό,τι φαίνεται η Μπέμπη παίρνει πάνω της το ρίσκο αυτής της πρόκλησης.

Σαρκία του χρόνου
Χάρης Καμπουρίδης

Τα έργα της Λίνας Μπέμπη μοιάζουν με παιχνίδια ή με εποπτικά όργανα από κάποιο μάθημα μεταφυσικής. Ανθρώπινα κορμιά από κερί, παρουσιάζονται να ακροβατούν, να ποζάρουν, να στοιχίζονται σουβλισμένα όπως στο παλιό γνώριμο παιχνίδι των σφαιριστη¬ρίων. Στερεό ως προς την τελική του μορφή το κέρινο υλικό τους, ευαίσθητο όμως ταυτόχρονα εάν η θερμοκρασία ανέβει υπερβολικά. Έχει κάνεις την αίσθηση παλιών μπιμπελό, που ανήκουν σ' ένα άλλο σύστημα πραγμάτων. Σ' ένα έργο βλέπουμε, φτιαγμένο πάλι από κερί, ό,τι μονιμότερο απομένει ίσως απ' το ανθρώπινο σώμα, τα κόκκαλα. Στα παλιότερα έργα της, λάδια σε μουσαμά, βλέπουμε μια γυναικεία φιγούρα σκαμμένη, συχνά μόλις επιβιώσασα από την επεξεργασία της ζωγράφου. Σ' ορισμένα έργα μοιάζει να ξεπροβάλλει είτε από ένα υγρό που την μισοκαλύπτει είτε απ' το χώμα, σαν από προσεκτική ανασκαφή αρχαιολόγου. Ένα κιβωτιόσχημο περιβάλλον άλλωστε διακρίνεται πάντα γύρω απ' την γυναικεία αυτή φιγούρα, σαν σαρκοφάγος. Θέμα λοιπόν της ζωγράφου, η φθορά και ο χρόνος. Προς ποιόν όμως και σε ποια προσδοκώμενη χρονική στιγμή προσφέρονται για άνοιγμα τα κουτιά μέσα στα οποία διαδραματίζονται οι εικαστικές συνθέσεις της ζωγράφου;
Η Μπέμπη αναζητά τα όρια αντοχής της μνήμης και ιδίως την σημασία του σώματος ως φορέα της. Στο εργαστήρι της έχει παλιές αναμνηστικές φωτογραφίες αγνώστων. Ο τρόπος που κοιτούν στον φακό οι απεικονιζόμενοι, προϊδεάζει για το πως απευθύνονται στο μέλλον, στο βλέμμα που θα επιχειρήσει να τους αναστήσει κάποτε με βάση το φωτογραφικό σαρκίο τους. Ένα έργο, έχει στο σκέπασμα του κουτιού ένα σχηματισμό αστερισμών και στο κάτω μέρος σκουρόχρωμο υγρό που αντικατοπτρίζει τα αστρικά σημεία. Πιο συμβολικά εδώ, η ζωγράφος προχωρεί στην αναζήτηση σταθερότερων απ' το κορμί συστημάτων αναφοράς. Σ' ένα άλλο έργο, η κέρινη μικροσκοπική φιγούρα που χρησιμοποιεί ως μοτίβο των έργων της, κοιμάται ήσυχα σ' ένα πλέγμα από φυσικές ρίζες. Συμβολισμοί αναγέννησης; Ξεχνάμε για λίγο τα έργα και θυμόμαστε δυο-τρία πράγματα που γνωρίζουμε για τον χρόνο. Ανθρώπινο ψυχολογικό αίτημα, λένε, που μοιάζει αντικειμενικό μόνο και μόνο διότι συνδυάζεται με περιοδικά φαινόμενα του ανθρωπομετρικού περιβάλλοντος; Χρόνος υπάρ¬χει απ' την στιγμή που παρατηρήσαμε τον κύκλο περιφοράς του ήλιου, των εποχών, της ζωής. Κι αν για τα φυσικά μεγέθη επινοήθηκαν άλλα όργανα καταμέτρησης του, προκειμέ¬νου για την ζωή, φυσικό και ψυχικό μέγεθος ταυτόχρονα, μόνο η Τέχνη αποδείχθηκε όργανο άξιο να καταγράψει όσα αισθανόμαστε ως βέβαιοι μελλοθάνατοι, έγκλειστοι της γνώσης μας. Το σώμα και η ηλικία μας, χρονοδείκτης αυτής της σχέσης, και ο τρόπος που το απεικονίζουμε ανά εποχές, η εγκυρότερη μαρτυρία της άποψης για την μοίρα μας. Αυτό το κουτί ξανανοίγουμε κάθε τόσο, ανασταίνοντας εξιδανικευμένες ή ρεαλιστικές εικόνες του σαρκίου μας. Από έργο σε έργο της ζωγράφου, ο θεατής διαπιστώνει μια μόνιμη προβληματική και μια αυξανόμενη στοχαστική διάθεση, ακόμη κι εκεί που είναι σαρκαστική. Ως μορφοπλαστική ενέργεια, είναι έργα καλοδιατυπωμένα και λιτά. Ως ιδεολογικό περιεχόμενο, μας φέρνουν σ' επαφή με θέματα μισοξεχασμένα απ' την σύγχρονη τέχνη, αλλά αρκετά οικεία σε παλιότερες εποχές. Είναι σαν μικρογλυπτική από μεσαιωνικό γοτθικό ναό. Σ' ένα έργο μάλιστα αντικρίζουμε τους πρωτόπλαστους ν' αποχωρούν ένοχοι απ' τον Παράδεισο, μόνοι σ' ένα σκουρόχρωμο κενό. Ένα βιβλικό θέμα που διατυπώνει επιγραμματικά το εγγενές σύνδρομο του δυτικοευρωπαίου που ζει στον πεπερασμένο χρόνο του, αντί για τον απέραντο χρόνο του παραδείσου της άγνοιας της μοίρας του. «Εσπούδασα την Φιλοσοφία, την Ιατρική, αλίμονο και την Θεολογία, και να μαι εδώ με τόσα φώτα να μαι σοφός όσο και πρώτα», για να θυμηθούμε την μελαγχολία του Φάουστ λίγο πριν συνδιαλαγεί με τον Σατανά προσπαθώντας να κερδίσει χρόνο. Είναι η πρώτη ατομική της Λίνας Μπέμπη και νωρίς ίσως για προβλέψεις. Ωστόσο η θαρραλέα θεματολογία της, η ερευνητική διάθεση και η εκφραστική της πειθαρχία μαρτυ¬ρούν μια δημιουργό που διεκδικεί ήδη δική της ξεχωριστή θέση.